USTA ÖĞRETİCİLERİN KIDEM TAZMİNATI HAKKI VAR MIDIR ?

Halk Eğitim Merkezleri gibi Milli Eğitim Bakanlığına bağlı kurumlarda sözleşmeli ya da ek ders görevi ile görevlendirme yapılarak çalıştırılan usta öğreticilerin kıdem tazminatı hakkı olup olmadığı, davanın adli yargıda mı yoksa idari yargıda mı görüleceği gibi sorular yer almaktadır. Usta öğreticiler ile Halk Eğitim Merkezi Müdürlükleri arasında Kadrosuz Usta Öğretici Hizmet Sözleşmesi yapılmakta bu sözleşme ile Usta Öğreticilerin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 89. maddesine tabi olarak birim saat ücreti ile çalışılacağı ve bu süre resmi görevi bulunanlar için haftada 10 saat, resmi görevi bulunmayanlar için haftada azami 40 saattir. Emekli Usta Öğreticilerin haftalık çalışma süresi 30 saattir. Çalışanların ücretleri, Merkezce hazırlanan ek ders puantaj cetvelleri doğrultusunda hazırlanır. Usta Öğreticinin günlük çalışma süresi en fazla 8 saattir. Halk Eğitim Merkezi tarafından Usta Öğreticiyi Cumartesi-Pazar günleri de dahil olmak üzere 07:00-24:00 saatleri arasında görevlendirebilmektedir.

Usta Öğreticilerin Kıdem Tazminatı hesaplanmasında bu süreler büyük önem arz etmekte olup, devlet memuru gibi sabit bir çalışma olmadığından çalışma süresinin tespiti önemlidir. Ayrıca usta öğreticiler, aylık maktu ücretle değil, ders saati ücreti ile çalıştırılmakta ve bordrolarda tahakkuk ettirilen saat başı ders ücreti esas alınmaktadır. Çalışma süresi Maaş Bordroları ve puantaj kayıtları ile tespit edilebilmektedir. Burada önemli olan husus feshe bağlı alacak olan kıdem tazminatının hesaplanmasında genel kural olan en son alınan giydirilmiş brüt ücret üzerinden alınan maaş değil son yıl içerisinde ödenen toplam ücretin son yıl içerisinde çalışılan güne bölünmesi suretiyle bulunan ücrete göre kıdem tazminatı hesaplanacaktır. Bunun nedeni ise usta öğreticilerin aylık maktu ücretle değil, ders saati ücreti ile çalışmasından dolayı usta öğreticinin aylık ücreti aydan aya değişmesinden kaynaklanmaktadır. İşte bu yüzden, kıdem tazminatı hesabında son yıl içerisinde ödenen toplam ücretin son yıl içerisinde çalışılan güne bölünmesi suretiyle bulunan ücrete göre  hesaplama yapılmaktadır. 

Diğer bir soru ise davanın adli yargıda mı yoksa idari yargıda mı görüleceği hususudur. Güncel mahkeme kararları İş Mahkemeleri kendi görev alınana girmediğini Bunun Nedeni ise Usta Öğreticilerin İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün istemi ve Valiliğin onayı ile görevlendirildiği, davacıya ücretlerinin 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 89. maddesine uygun olarak Bakanlar Kurulunca çıkarılan kararlar uyarınca Maliye Bakanlığınca belirlenen ders ücretleriyle ödendiği bu nedenle de İş Hukuku kapsamında usta öğretici ile idare arasında iş sözleşmesi bulunmadığı yönündedir. Taraflar arasındaki ilişkinin statü hukukuna tabi olduğu ve Aradaki hukuki ilişkinin işçi-işveren ilişkisi olarak nitelemeyeceği yönünde olup, İdari Yargının görev alanına girdiği yönünde karar verilmektedir. İdare Mahkemesi ise kıdem tazminatının İş Kanunu’ndan kaynaklanan haklardan olduğu dikkate alındığında, uyuşmazlığın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yönünde karar vermektedir. Bu nedenle uyuşmazlık konusu Uyuşmazlık Mahkemesine gitmekte olup, Uyuşmazlık Mahkemesi Adli Yargının Görev alanına girdiği yönünde karar vermektedir. Uyuşmazlık Mahkemelerin kararları görülmekte olan davayı bağlayıcı nitelik taşımakta olduğundan açılacak olan davaların adli ve idari yargı arasındaki görev uyuşmazlığının çözümü için uyuşmazlık mahkemesine gitmektedir. Unutulmamalıdır ki görev uyuşmazlığı zaman içinde yargı kararıyla değişebilecektir. Bu nedenle ihtiyaç halinde Avukattan yardım alınması gerekmektedir.